نگارنده: جلسه در منزل آقاى جلالى تشکیل شد واولین کسى که شروع به صحبت کرد، خود آقاى جلالى بود:
جلالى: عدهء کمى از مسلمین مى گویند: امام عصر همان فرزند امام حسن عسکرى است که در سال 256 متولد گشته، لیکن آن جناب از این عالم به عالم (هورقلیا) ارتقاء یافته وهروقت، نوع انسانیت بسن بلوغ رسید وکدورات این عالم را رها کرد واستعداد ملاقات ومشاهدهء امام عصر را پیدا کرد، آن حضرت را مشاهده خواهد نمود.
یکى از بزرگان آنها در کتاب خویش نوشته: (این عالم نازل شده بود تا ته زمین. در عصر آدم به او گفتند: بالا بیا وهنوز در هنگام بالا رفتن است واز آن کثافتها وغلظتها وغبارها نرسته وبه هواى صاف نرسیده است. پس اینجاها مقام ظلمات است ودر ظلمات، دینى مى جویند وعملى مى کنند واعتقادها دارند وچون از این غبارها بگذرند وداخل هواى صاف شوند، آفتاب رخسارهء ولى را مشاهدتاً ببینند وانوار او را مشاهده کنند واز او علانیه وبى پرده منتفع شوند، واحکام،احکام دیگر شود ودین دیگر دین، ووضع دیگر وضع.
پس باید ما برویم تا آنجا که ولى ظاهر است برسیم نه آنکه ولى به پیش ما آید. اگر ولى پیش ما آید وما قابل نباشیم از او منتفع نشویم پس اگر او به پیش ما آید وما به همین احوال باشیم او را نخواهیم دید ومنتفع نخواهیم شد وخلاف حکمت هم هست واگر قابلیت ما تغییر کرده وبهتر شده ایم پس معلوم است بالاتر رفته ایم پس معلوم شد که: ما باید بالا رویم تا به آن مکان برسیم ونام آن مکان در زبان حکمت (هورقلیا) است. پس چون دنیا برود بالا تا به مقام (هورقلیا) رسد آنجا دولت امام خود را بیند وحق منتشر وظلم برطرف بیند.(1)
هوشیار: مراد نویسنده خوب روشن نیست، اگر مى خواهد بگوید امام زمان(علیه السلام) اجزاء ترابى وبدن مادى خویش را رها نموده به عالم مثال صعود نموده است واکنون از موجودات زمینى ومادى به شمار نمى رود تا آثار ولوازم ماده در وى ضرورت داشته باشد، این سخن قطع نظراز اینکه فى حد نفسه مطلب غیر معقولى است، با براهین عقلى ونقلى امامت سازش ندارد،زیرا آن براهین دلالت مى کنند که: همیشه باید در بین افراد انسان، فرد کاملى که تمام کمالات انسانیت در وى به فعلیت رسیده ودر متن صراط مستقیم دیانت قرار گرفته وهدایت ورهبرى افراد را عهده دار باشد،وجود داشته باشد تا نوع انسان بى غایت نماند واحکام الهى در بین آنان محفوظ بماند وحجت بر بندگان خدا تمام گردد وآن فرد برگزیده عبارتست از وجود مقدس امام. به عبارت دیگر: در همانجایى که افراد نوع تربیت مى شوند وبه سوى کمال وغایت انسانیت در حرکتند، باید هادى ورهبر ومربى داشته باشند.
واگر مرادش از عالم هورقلیا نقطه اى از همین جهان مادى باشد این سخن با عقیدهء ما اختلافى ندارد لیکن این احتمال با ظاهر کلامش سازش ندارد وبر روى هم سخن غیر معقولى است.
1) کتاب ارشاد العوالم تألیف محمد کریم خان، چاپ کرمان سال1380هجرى ج3 ص401.