عروسی
رسم است قبل از شب عروسی، جهاز دختر را به خانه داماد می‌برند و خویشان نزدیک عروس، حجله را می‌آرایند. هم‌چنین عروس را آرایش می‌کنند و لباس نو می‌پوشانند. داماد نیز خودش را تمیز می‌کند و لباس نو می‌پوشد. آن گاه شب عروسی گروهی از خویشان عروس و داماد، با شادی و سرو صدا و انجام تشریفات ویژه‌ای که در بین طوایف و ملل مرسوم است، عروس را به خانه شوهر می‌برند. اسلام نیز نه تنها با این تشریفات مخالف نیست بلکه اگر کار غیرمشروعی در آن انجام نگیرد، آن را تأیید می‌کند.
هنگام عروسی حضرت زهرا، رسول خدا به همسرانش فرمود: «فاطمه را آرایش کنید و خوش بویش سازید و اتاقش را فرش کنید تا او را به خانه شوهر بفرستیم.[4]»
رسول خدا صلی الله علیه و آله شب عروسیِ زهرا به دختران عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار فرمود: «فاطمه را تا خانه شوهر همراهى کنید، شعر بخوانید و شادمانى نمایید ولى مواظب باشید چیزى نگویید که خدا بدان راضى نباشد.[5]»
در صورتی که داماد تمکّنِ مالی دارد خوب است مجلس شام یا ناهاری ترتیب دهد و جمعی از خویشان و دوستان و همسایگان را دعوت و پذیرایی کند. از فقرا و مستمندان نیز حتماً تعدادی را دعوت نماید. ولیمه دادن در عروسی مستحب است و درباره آن تأکید شده است. رسول خدا به هنگام عروسی زهرا به حضرت علی علیه السلام فرمود: «یا على! در عروسى باید ولیمهاى داده شود[6]». به هر حال در صورتی که داماد امکان مالی دارد خوب است مجلس عروسی را آبرومند برگزار کند. داماد و عروس از مجلس جشنِ آبرومند احساس شخصیت می‌کنند و در بین دوستان و خویشان سرافراز می‌گردند و با تشکیل آن آغاز زندگی جدید را اعلام می‌دارند. مخصوصاً خانم‌ها به چنین مراسمی بیشتر تقید دارند و آن را دلیل محبت می‌دانند، و ترک آن را یک نوع بی‌علاقگی و توهین می‌شمارند. ممکن است عقده‌ای پیدا کنند که تا آخر عمر آثارش باقی بماند و گاه و بی‌گاه به شوهر بگویند: مرا مانند بیوه زنان به خانه آوردی.
اما تذکر چند نکته ضرورت دارد:
اول این که: در تشکیل جشن عروسی از حالت اعتدال و میانه روی خارج نشوید. از تشریفات زاید و غیرضروری جداً اجتناب کنید. از اسراف و تبذیر
و خرج‌های بیهوده خودداری نمایید. این درست نیست که مجلس عروسی را در باشگاه‌ها و هتل‌های مجلل و گران‌قیمت برگزار کنید و هزینه هنگفتی به مصرف برسانید؛ گر چه امکان مالی هم داشته باشید. آیا بهتر نیست مجلس متوسطی برقرار سازید و مازاد آن را در راه خیر و از جمله در راه ازدواج دختران و پسران مستمند و کم‌درآمد صرف کنید؟
دوم این که: مواظب باشید در مراسم عروسی عمل خلاف شرعی انجام نگیرد. زندگی جدید را با کارهای خلاف شرع آغاز نکنید. شعر خواندن و کف زدن و خندیدن و خنداندن و شوخی کردن مانع ندارد ولی از آواز و غنا و موسیقی‌های غیرمشروع اجتناب کنید. زن‌ها در حضور مردها از رقص و آواز خودداری کنند. زن‌ها در تمام احوال حجاب اسلامی را رعایت کنند و با سر و صورت آرایش کرده خود را در معرض دید مردهای نامحرم قرار ندهند. مخصوصاً به عروس خانم توصیه می‌شود که حجاب اسلامی را کاملًا رعایت کند و خودش را در معرض دید غیر شوهر و محارم قرار ندهد. به داماد نیز توصیه می‌شود که به زنان نامحرم که در مجلس حضور دارند نگاه نکند.
در حجله عروسی
شب عروسی شب بسیار حساسی است. در این شب دختر و پسر زن و شوهر می‌شوند و زندگی جدید را آغاز می‌نمایند. به استقلال می‌رسند و از پدر و مادر جدا می‌شوند. پسر و دختر به آرزوی دیرینه خود یعنی لذت‌جویی و کام یابی مشروع دست می‌یابند، همه امکانات فراهم شده و هیچ
مانعی وجود ندارد. عروس و داماد باید شکر خدا را به جای آورند که به چنین نعمت بزرگی دست یافته‌اند. یار مهربان و انیس و مونس غم‌خوار پیدا کرده‌اند. دارای همسر و خانه و زندگی شده‌اند. چه خوب است که زندگی جدید را با نام خدا و استمداد از او شروع نمایند. مستحب است عروس قبلًا وضو بگیرد و با وضو وارد حجله عروسی شود. رسول خدا به حضرت علی فرمود: «وقتى عروس وارد خانهات شد، کفشهایش را بیرون بیاور تا بنشیند، آنگاه پاهایش را شست و شو بده و آبهایش را به اطراف منزل بپاش. اگر چنین کردى فقر از منزل شما خارج مىشود و غنا داخل مىگردد، برکت و رحمت از جانب خدا بر سر عروس نازل مىگردد، از بیمارى جنون و جذام و برص محفوظ مىماند.[7]»
مستحب است داماد از عروس بخواهد دو رکعت نماز بخواند، و خود داماد نیز دو رکعت نماز بخواند، بعد از نماز خدای را حمد بگوید و بر پیامبر و آلش صلوات بفرستد. آن گاه دست به دعا بردارد و بگوید:
اللّهُمَ ارْزُقْنی أَلْفَها وَ وُدَّها وَ رِضاها بی وَارْضِنی بِها وَاجْمَعْ بَیْنَنا بِأَحْسَنِ اجْتماعٍ وَ أَیْسَرِ ائتِلافٍ فَانَّکَ تُحِبُّ الْحَلالَ وَ تَکْرَهُ الْحَرامَ. بعداز آن بگوید: أَللّهُمَّ ارْزُقْنی وَلَداً وَاجْعَلْهُ تَقِیّاً زَکِیّاً لَیْسَ فی خَلْقِهِ زیادَةٌ وَ لانُقْصانٌ وَ اجْعَلْ عاقِبَتَهُ الَی الْخَیْرِ؛[8]، پروردگارا! الفت و محبت و رضایت همسرم را برایم فراهم ساز.
کاری کن که من هم از او راضی و خشنود باشم. اجتماع ما را بهترین اجتماع و
ائتلاف ما را خوب‌ترین الفت‌ها قرار بده. تو عمل حلال را دوست داری و از کار حرام بدت می‌آید. خدایا به من فرزندی عطا کن و او را پاک و باتقوا قرار بده، و در خلقت او زیاده و نقصانی نباشد، و فرزندم را عاقبت به خیر بگردان.
بعد از پایان نماز و دعا مقداری با هم صحبت و احوال پرسی کنند تا مأنوس گردند و آرامش بیابند. صحبت‌های آنها حرف‌های شیرین و دوستانه باشد و توجه داشته باشند که شب شادمانی و لذت‌جویی و زفاف است. شب اظهار عشق و علاقه و وفاداری و صمیمیت است. شبی است که خاطره‌های آن تا آخر عمر باقی خواهند ماند.
[4]. بحار الانوار، ج 43، ص 131
[5]. همان، ص 115
[6]. همان، ص 137
[7]. مکارم الاخلاق، ص 239
[8]. همان، ص 239
* امینى، ابراهیم، جوان و همسر گزینى، 1جلد، بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم) - قم، چاپ: پنجم، 1390